March 14, 2022
Thesis 2012 : CU/7
โครงการ ภูมิที่พึ่งวัดป่าเชิงเลน กรุงเทพมหานคร
ชื่อเจ้าของผลงาน : นางสาวอัญรัตน์ เวชไพรัตน์
ในอดีตวัดมีบทบาทเป็นที่พึ่งที่สำคัญต่อมนุษย์และชุมชนอย่างมาก โดยจะเห็นได้จากจำนวนวัดที่เพิ่มขึ้นจำนวนมากจากแรงศรัทธาของชาวบ้านในแต่ละหมู่บ้านเพื่อสร้างวัดไว้เป็นสถานที่รวมจิตใจของพวกเขา แต่พบว่าในปัจจุบันพื้นที่วัดกลับถูกมองข้ามและลดบทบาทลง จนพื้นที่ที่เรียกว่า’วัด’นั้นเป็นเพื่อสถานที่ที่ไว้ใช้ประกอบพิธีทางศาสนาเท่านั้น พระไพศาล วิสาโล (พระนักคิดรุ่นใหม่) จึงได้เริ่มมีการตั้งคำถามกับทิศทางของพุทธศาสนาในอนาคตว่าควรเป็นอย่างไร และในฐานะวัดต้องมีการปรับตัวอย่างไรให้เหมาะสมและสามารถอยู่ได้ในสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป ดังนั้นจึงเกิดแนวความคิดว่าวัดในสมัยใหม่นี้ควรที่จะมีศักยภาพในการเป็นที่พึ่งได้ทั้งทางกายและทางใจอย่างเหมาะสมกับยุคสมัยนี้ เพื่อความยั่งยืนของการใช้ชีวิตของมนุษย์ ที่จะส่งผลต่อไปยังสังคมและเมืองที่ดีอย่างมั่งคงและยั่งยืนที่แท้จริง
แนวความคิดในการออกแบบเนื่องจากพื้นที่ของโครงการประกอบด้วยพื้นที่วัดและส่วนของพื้นที่เกษตรกรรมดังนั้นแนวความคิดหลักในการออกแบบจะเป็นการผสมผสานระหว่างการวางผังวัดกับพื้นที่เกษตรกรรมให้เป็นหนึ่งเดียวโดยคงสภาพโครงสร้างเดิมไว้ให้มากที่สุดและเชื่อมโยงความสัมพันธ์ทางกายและใจของมนุษย์ สังคมและ สิ่งแวดล้อมที่สื่อผ่านเป็นหลักธรรมในการเรียนรู้และปฏิบัติอย่างพอเพียง หรือ “มัชฌิมาปฏิปทา” และการปรับตัวให้เข้ากับพื้นที่ มิใช่ปรับพื้นที่เพื่อตัวเรา